به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، این فرهنگستان به‌منظور بازنشر نسخ نفیس هنری، اقدام به انتشار مرقعات ارزشمند تاریخ هنر ایران اسلامی کرده است. مرقع هندوایرانی یکی از هم‌آفرینی‌های هنری ارزشمند هنرمندان ایران و هند است که انتشارات فرهنگستان هنر، با همکاری مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان، به‌صورتی آراسته و نفیس منتشر کرده و در دسترس علاقه‌مندان نهاده است.
در مراسم رونمایی و نقد و بررسی این اثر فاخر، علی دارابی (قائم‌مقام وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری)، بهمن نامورمطلق (رئیس فرهنگستان هنر)، آفرین امامی (مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان)، محمدحسن سمسار و نیز رایزن فرهنگی هند در ایران سخنرانی می‌کنند و از مرقع هندوایرانی رونمایی می‌شود.
همچنین در این برنامه، هنرمندانی از ایران به اجرای موسیقی مقامی خواهند پرداخت و نمایشگاهی از آثار مرقع هندی در ایران برپا می‌شود.
در بخش سخنرانی‌های علمی این مراسم، فیلمی از سخنرانی پروفسور نزهت کظمی پخش خواهد شد و مهدی حسینی با موضوع «نقش "ت" در شکل‌گیری مرقعات»، علیرضا هاشمی‌نژاد با موضوع «بررسی خوش‌نویسی در مرقع هندوایرانی»، فریبا افکاری با موضوع «مرقع هندوایرانی و ارزش‌های نسخه‌شناسی آن» و کفایت کوشا با موضوع «بررسی مرقع هندوایرانی» سخنرانی خواهند کرد.

یک‌شنبه، ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۱۴ تا ۱۸

تالار ایرانِ فرهنگستان هنر، به نشانی، خیابان ولیعصر، قبل از تقاطع خیابان طالقانی، پلاک ۱۵۵۲، طبقه همکف

حضور برای علاقه‌مندان آزاد است. 

∎ درباره «مرقع هند و ایرانی»

ایران و هند به دلیل روابط دیرینه دارای میراث فرهنگی و هنری مشترکی هستند و این روابط در برخی دوره‌ها، همچون دورۀ صفویه، بسط و گسترش زیادی یافته است. یکی از مهم‌ترین مواریث مشترکی که از این دوره باقی مانده، آثار هنری ارزشمندی است که امروزه تحت عنوان «مکتب هند و ایرانی» زینت‌بخش بسیاری از موزه‌ها و گنجینه‌های هنری داخل و خارج از کشور است. در این میان نسخ خطی و مرقعات از آثار حائز اهمیت‌اند؛ از جمله مرقعاتی که از آن ایام در مجموعه‌های ایران و جهان باقی است می‌توان به دو اثر مشهور مرقع هند و ایرانی و مرقع گلشن اشاره کرد که در گنجینۀ کاخ‌موزۀ گلستان نگهداری می‌شوند و از نفیس‌ترین آثار این موزه به شمار می‌آیند.

این مرقعات دربردارندۀ عالی‌ترین نمونه‌های هنر ایرانی و هندی همچون نقاشی، خوشنویسی، تذهیب، تشعیر، ترصیع و تجلیدند و حاصل ذوق سرشار هنرمندان ایرانی و هندی به شمار می‌آیند. پس از اینکه به همت هنرمندان صفوی دانۀ بارور نقاشی ایرانی در خاک هند رویید و درخت آن از ذوق و سنن هندی تأثیر پذیرفت، مکتب هنری گورکانی به بار آمد و در عهد اکبرشاه، جهانگیر، و شاه جهان به حد اعلای کمال و استقلال رسید. این شاهان برای گردآوری آثار نفیس هزینۀ بسیاری صرف کرده، اوراق پراکنده را مطابق سنتی ایرانی حاشیه‌سازی می‌کردند تا به یک اندازه درآیند و وحدتی بصری بیابند. سپس هنرمندان تشعیرکار این حواشی را با نقوش اسلیمی و خطایی زرین و تصویر گل و پرنده و انسان تزیین و در مجلداتی گردآوری و صحافی می‌کردند که «مرقع» نام داشت.

در كتابت مرقع هند و ایرانی خوشنویسان مشهوری همچون سلطان محمد نور، سلطان محمد خندان و میرعماد سیفی دست داشته‌اند و هنرمندانی همچون بشنداس، منوهر، كوردهن، فرخ بیك، محمد یوسف و ابوالحسن نادرالزمان نیز آن را به زیور نقاشی آراسته‌اند. محتمل است که این اثر در زمان نادرشاه افشار از هند به ایران آورده شده باشد و از آن زمان همواره در کتابخانۀ پادشاهان ایران قدر دیده است.

 ∎اطلاعات کتاب‌شناختی:

عنوان: مرقع هند و ایرانی

خطاطان: سلطان محمد نور، سلطان محمد خندان و میرعماد سیفی

نقاشان: بشنداس، منوهر، كوردهن، فرخ بیك، محمد یوسف و ابوالحسن نادرالزمان   

ناشر: مؤسسۀ تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری فرهنگستان هنر (متن)

سال نشر: ۱۴۰۰

تعداد صفحات: ۱۷۲ صفحه