اخبار > مروری بر زندگی و آثار دکتر حبیب‌الله آیت‌اللّهی، عضو جاوید فرهنگستان هنر


          به مناسبت درگذشت استاد حبیب‌الله آیت‌اللّهی

         مروری بر زندگی و آثار دکتر حبیب‌الله آیت‌اللّهی، عضو جاوید فرهنگستان هنر

 

کتابخانه و مرکز اسناد فرهنگستان هنر درگذشت استاد و هنرمند فرهیخته، عضو جاوید فرهنگستان هنر، زنده‌یاد حبیب‌الله آیت‌الّلهی را به جامعه هنری، استادان، همکاران، دانشجویان و خانواده محترم ایشان، تسلیت عرض نموده، و از درگاه خداوند مهربان، برای آن استاد فرزانه رحمت واسعه مسئلت می‌نماید.

مروری بر زندگی علمی و هنری استاد

حبیب‌الله آیت‌اللهی متولد ۱۶ اسفند ۱۳۱۳ در شیراز بود. پدرش، آیت‌الله حاج شیخ محمدجواد آیت‌اللهی، فرزند آیت‌الله حاج میرزا عبدالباقی آیت‌اللهی است و مادرش نیز از خانواده روحانیت و دختر آیت‌الله حاج عبدالحسین لاری است. از پنج‌سالگی به مکتب رفت. تحصیلات ابتدایی را در دبستان پهلوی شیراز و دوره متوسطه را در دبیرستان‌های حیات و حاج قوام سپری کرد. از کودکی به ادبیات و نقاشی علاقه‌مند بود، از این رو جهت ادامه تحصیل وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد.

در سال ۱۳۳۸ با کسب رتبه ممتاز، مشمول قانون اعزام دانشجویان به خارج از کشور شد. سپس به مدرسه عالی هنرهای زیبای پاریس راه پیدا کرد و در آنجا شیوه‌های نوین نقاشی و نقاشی دیواری را فرا گرفت. در این مدرسه، رشته‌های آذین‌گری، معماری داخلی، نقاشی دیواری جدید، پیکره‌سازی و طراحی صنعتی را ادامه داد.

 
در سال ۱۳۴۹ دکترای تاریخ هنر تحلیلی و تطبیقی را از دانشگاه سوربن دریافت کرد. سپس به میهن بازگشت و در سمت استادیار در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تدریس هنرهای تجسمی پرداخت. حبیب‌الله آیت‌اللهی در سال ۱۳۵۱ رشته معماری داخلی را در مدرسه عالی ساختمان تأسیس کرد و چند سال بعد، یعنی در ۱۳۵۴ بار دیگر عازم فرانسه شد. از دستاوردهای سفر دوباره او، دوره کارشناسی‌ارشد زیبایی‌شناسی و دانش‌هنر و همچنین دوره دکترای هنرهای تجسمی علمی و عملی با امتیازات عالی است. آیت‌اللهی، همزمان در رشته شهرسازی نیز تحصیل کرد و به درجه‌ای معادل دکترا دست یافت. 
 

در سال ۱۳۵۶ به مدت شش ماه در دانشگاه سوربن به تدریس هنرهای اسلامی پرداخت. پس از انقلاب، به کشور بازگشت و فعالیت‌های هنری خود را با پذیرفتن مسئولیت‌های خطیری نظیر سرپرستی گروه برنامه‌ریزی هنر، مدیریت گروه ترجمه‌ و تالیف کتاب‌های هنری و همچنین ریاست دانشکده هنرهای زیبا ادامه داد.

وی همچنین عضو پیوسته فرهنگستان‌هنر و از هنرمندان برجسته تجسمی کشور، تأسیس دانشکده هنر دانشگاه شاهد و نیز همراهی در هیئت موسسان موزه هنرهای سنتی سازمان صنایع دستی را در کارنامه فعالیت‌های خود دارد.

تحصیلات و آموزش‌ها

  •  ۱۳۴۲ـ دانشوری فوق‌لیسانس نقاشی، كارگاه پروفسور لوگو، مدرسه عالی هنرهای زیبای پاریس
  • ۱۳۴۵ـ تخصص در نقاشی دیواری روی ساروج آهكی فرسك، كارگاه پروفسور اوژم، مدرسه عالی هنرهای زیبای پاریس بوزار
  • ۱۳۴۷ـ دكترا در تاریخ تحلیلی و تطبیقی هنر از دانشگاه پاریس
  • ۱۳۴۷ـ تخصص در معماری داخلی از مدرسه عالی هنرهای تزئینی آنبا كارگاه استادان: پارت و مارستوراكسیس
  • ۱۳۴۷ـ تخصص در پیكره‌سازی تزئینی، مدرسه عالی هنرهای تزئینی آنسبا، كارگاه پروفسور اوریكوست
  • ۱۳۴۸ـ تخصص در نقاشی دیواری معاصر مدرن، مدرسه عالی هنرهای تزئینی پاریس، كارگاه استاد سابورو و كاوایس
  • ۱۳۵۴ـ دكترا در هنرهای تجسمی علمی و عملی از دانشگاه سوربون
  • ۱۳۵۴ـ كارشناسی‌ارشد در زیبایی‌شناسی و دانش هنر از دانشگاه سوربون


فعالیت‌های علمی و سوابق اجرایی

  • استادیار دانشكده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، گروه هنرهای تجسمی (۱۳۳۹)
  • مؤسس و سرپرست گروه «دكوراسیون و معماری داخلی» در مدرسه عالی ساختمان تهران (۱۳۵۴-۱۳۵۱)
  • دانشیار دانشگاه تهران (۱۳۶۶-۱۳۵۸)
  • مدرس دانشگاه تربیت مدرس (۱۳۶۷)
  • عضو هیئت عملی دانشگاه شاهد از آغاز تاكنون
  • تدریس در دانشگاه‌های هنر یزد، زاهدان، پردیس اصفهان، الزهرا، دانشكده صداوسیما، جهاد دانشگاهی، مدرسه عالی ساختمان، دانشكده نیروی هوایی پیش از انقلاب
  • ریاست دانشكده هنرهای زیبای دانشگاه تهران (۱۳۶۱-۱۳۵۹)
  •  سرپرست گروه طرح ادغام دانشكده‌ها و مؤسسات آموزش عالی هنری با حكم و ابلاغ شورای انقلاب اسلامی ایران (۱۳۵۹)
  • مسئول كمیته ترجمه و تألیف هنر، ستاد انقلاب فرهنگی (از ابتدا تا ۱۳۶۴)
  • عضو هیئت تحریریه مجله «مدرس هنر» دانشكده هنر، دانشگاه تربیت مدرس
  • عضو هیئت تحریریه مجله دانشور، دانشگاه شاهد
  • عضو سازمان بین‌المللی بازاریابی Marketing International Organisation
  • عضو انجمن هنرهای تجسمی یونسكو
  • عضو كمیته مركزی انجمن قلم ایران P.E.N (۱۳۴۹ـ ۱۳۵۹)
  • عضو مؤسس انجمن هنرهای تجسمی جمهوری اسلامی ایران
  • عضو كمیته پژوهش، ترجمه و نشر شورای عالی انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
  • مسئول كمیته پژوهش، ترجمه و نشر شورای عالی انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
  • مسئول كمیته برنامه‌ریزی هنر شورای انقلاب فرهنگی (از ابتدا تا ۱۳۶۴)
  • عضو پیوسته فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران
  • عضو مؤسس و كارشناس «موزه صنایع دستی معاصر ایران»
  • عضو كمیته برنامه‌ریزی هنر فرهنگستان هنر
  • كارشناس ارزشیابی آثار هنری غربی موزه هنرهای معاصر تهران
  • كارشناس نگاره‌های كتاب‌های خطی كهن ایران
  • عضو انجمن بین‌المللی داوران آثار نمایشگاهی
  • عضو شورای هنری مؤسسه حفظ و نشر آثار امام خمینی (ره)
  • سردبیر فصلنامه علمی پژوهشی هنر و معماری دانشگاه شاهد
  • داور فصلنامه هنر، نشریه معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
  • مشاور هنری مركز مطالعات ایرانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
  • كارشناس و داور كتاب‌ها و پژوهش‌های هنری معاونت پژوهشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
  • كارشناس و داور كتاب‌های هنری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
  • ارزیاب علمی و هنری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای رشته‌ها و شاخه‌های مختلف هنری دانشگاه آزاد اسلامی
  • ارزیاب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در مؤسسه‌های آموزشی عالی غیرانتفاعی نظیر سوره، جهاد دانشگاهی

مروری بر گزیده آثار مکتوب (کتاب‌ها)

∎ تألیف:

ح‍ب‍ی‍ب‌ال‍ل‍ه‌ آی‍ت‌ال‍ل‍ه‍ی‌.  (۱۳۶۴) ه‍ن‍ر چ‍ی‍س‍ت؟ ب‍ح‍ث‍ی‌ در زم‍ی‍ن‍ه‌ ت‍ج‍زی‍ه‌ و ت‍ح‍ل‍ی‍ل‌ ه‍ن‍ر و اث‍ر ه‍ن‍ری.‌ ت‍ه‍ران‌: م‍رک‍ز ن‍ش‍ر ف‍ره‍ن‍گ‍ی‌ رج‍ا.

ــــــــــــــــ . (۱۳۸۰‌) کت‍اب‌ ای‍ران‌: ت‍اری‍خ‌ ه‍ن‍ر. [ب‍رای‌] م‍رک‍ز م‍طال‍ع‍ات‌ ف‍ره‍ن‍گ‍ی‌ ب‍ی‍ن‌ال‍م‍ل‍ل‍ی‌، م‍ع‍اون‍ت‌ پ‍ژوه‍ش‍ی‌ و آم‍وزش‍ی‌ س‍ازم‍ان‌ ف‍ره‍ن‍گ‌ و ارت‍ب‍اطات‌ اس‍لام‍ی. ت‍ه‍ران‌: ال‍ه‍دی.

ــــــــــــــــ . (۱۳۸۱) مبانی رنگ و كاربرد آن، تهران: س‍ازم‍ان‌ م‍طال‍ع‍ه‌ و ت‍دوی‍ن‌ ک‍ت‍ب‌ ع‍ل‍وم‌ ان‍س‍ان‍ی‌ دان‍ش‍گ‍اه‌ه‍ا (س‍م‍ت‌).‌

ــــــــــــــــ . (۱۳۸۴) شیوه‌های مختلف نقد هنری، تهران: شرکت انتشارات سوره مهر‏‫.  

ــــــــــــــــ . (۱۳۸۶‌) ن‍گ‍ره‌ ه‍ن‍ر ان‍ق‍لاب‌ اس‍لام‍ی. ت‍ه‍ران‌: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، موسسه چاپ و نشر عروج‏‫.

ــــــــــــــــ . (۱۳۸۷) آیه نور و هنر. تهران: شرکت انتشارات سوره مهر‏‫.  

ــــــــــــــــ . (۱۳۸۸) مبانی نظری هنرهای تجسمی (۲ جلدی)، تهران: س‍ازم‍ان‌ م‍طال‍ع‍ه‌ و ت‍دوی‍ن‌ ک‍ت‍ب‌ ع‍ل‍وم‌ ان‍س‍ان‍ی‌ دان‍ش‍گ‍اه‌ه‍ا (س‍م‍ت‌)‌.

ــــــــــــــــ . (۱۳۸۸) نوشتارهای هنری دینی. شیراز: اشتاد.‏‫

ــــــــــــــــ . (۱۳۸۸) نوشتارهای هنری. شیراز: اشتاد‏‫‏‏.

ــــــــــــــــ . (۱۳۸۸)مصاحبه‌ها، نقدها و تقریظها. شیراز: اشتاد.

ــــــــــــــــ . (۱۳۸۹) فرهنگنامه واژه‌های فرانسوی در زبان هنری ایران، تهران: س‍ازم‍ان‌ م‍طال‍ع‍ه‌ و ت‍دوی‍ن‌ ک‍ت‍ب‌ ع‍ل‍وم‌ ان‍س‍ان‍ی‌ دان‍ش‍گ‍اه‌ه‍ا (س‍م‍ت‌)‌.

ــــــــــــــــ . (۱۳۹۰) ناباوری‌های باور شده. تهران: اشتاد‏‫.

ــــــــــــــــ . (۱۳۹۲) کشکول هنر. شیراز: آیریک‏‫.

ــــــــــــــــ . (۱۳۹۷) هنرمندان رهسپاران نور، بخش دوم از: آیه‌ی نور و هنر. شیراز: نیارش.

ــــــــــــــــ . (۱۴۰۰) واژه‌گزینی و همانندسازی. تهران: مهر نوروز.

ــــــــــــــــ . (‏‫۱۴۰۱) شیوه‌های نقد و نقد قرآنی. تهران: ‏‫مهر نوروز.

∎ ترجمه‌:

ش‍ال‍وم‍و، ژان‌ ل‍وک‌. (۱۳۸۶) ن‍گ‍ره‌ه‍ای‌ ه‍ن‍ر: ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ه‍ا زی‍ب‍ای‍ی‌ ش‍ن‍اس‍ی‌ و ت‍اری‍خ‌ ه‍ن‍ر از زم‍ان‌ اف‍لاطون‌ ت‍ا روزگ‍اران‌ م‍ا. ترجمه ح‍ب‍ی‍ب‌ال‍ل‍ه‌ آی‍ت‌ال‍ل‍ه‍ی‌. ت‍ه‍ران: ش‍رک‍ت‌ ان‍ت‍ش‍ارات‌ شرکت انتشارات سوره مهر‏‫.

ــــــــــــــــــ . (۱۳۹۲) تاریخ انتقادی هنر معاصر غرب. تهران: حبیب‌‌الله آیت‌اللهی (ناشر مولف).

‏ک‍ان‍دی‍ن‍س‍ک‍ی، واس‍ی‍ل‍ی (۱۳۵۷). ن‍ق‍طه‌. خ‍ط. س‍طح‌. ترجمه ح‍ب‍ی‍ب‌ال‍ل‍ه‌ آی‍ت‌ال‍ل‍ه‍ی‌. ت‍ه‍ران: ان‍ت‍ش‍ارات‌ ب‍ی‍ن‍ش‌ ن‍وی‍ن.
ــــــــــــــــــ . (۱۳۹۱) درسهای کاندینسکی در باهاوس. ترجمه ح‍ب‍ی‍ب‌ال‍ل‍ه‌ آی‍ت‌ال‍ل‍ه‍ی‌. تهران: ‏‫س‍ازم‍ان‌ م‍طال‍ع‍ه‌ و ت‍دوی‍ن‌ ک‍ت‍ب‌ ع‍ل‍وم‌ ان‍س‍ان‍ی‌ دان‍ش‍گ‍اه‍ه‍ا (س‍م‍ت‌).




∎  تصاویر گزیده آثار هنری زنده‌یاد استاد حبیب‌الله آیت‌اللهی را در اینجا ببینید.



 

 

   زمان انتشار: چهارشنبه ٢٥ مهر ١٤٠٣ - ١١:٢٢ | نسخه چاپي

خروج




همه حقوق وبگاه، از آن كتابخانه و مرکز اسناد فرهنگستان هنر است. © ۱۴۰۱ استفاده از مطالب و تصاویر وبگاه با ذکر منبع بلامانع است.