بررسی ساختار و گونه روایی داستان بعثت پیامبر (ص) در ادبیات و نگارگری بر اساس نظریه ژپ لینت ولت

∎ نویسنده: زهره مرادی

∎ چکیده:

ولت، روایت را ابزار مشترک بیان در گونه های مختلف ادبی و هنری؛ دربرگیرنده سه موقعیت: راوی، کنشگر و مخاطب می‌داند. به زعم او، از تقابل میان راوی و کنشگر، دو گونه روایت همسان و غیرهمسان با زیرمجموعه‌ها و الگوهای روایتی ویژه‌ای شکل می گیرد. تاکنون این نظریه تنها در آثار ادبی بررسی شده، پس مقاله حاضر، گونه‌های روایی و طرح ساختاری نظریه ولت را هم زمان در اشعار و نگاره‌های داستان بعثت پیامبر مدنظر قرار می‌دهد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، نحوه گردآوری مطالب کتابخانه‌ای است و اشعار عطار، ژولیده، ریلکه و نگاره‌های جامع التواریخ، مجمع التواریخ و سیره النبی ، انتخاب شد. فرضیه پژوهش تاییدی بر گفته ولت است که روایت را مختص متون ادبی ندانسته، بلکه تحلیل هنرهای گوناگون چون نگارگری را امکان پذیر می سازد. نتیجه آنکه، شعر ندای محمد، ریلکه، از نوع روایت ناهمسان، با گونه متن نگار و زاویه دید صفر است. در اشعار عطار و ژولیده نیشابوری، زاویه دید صفر و ابیات ابتدا از نوع ناهمسان و متن نگار است که در ادامه به روایت همسان کنشگر تغییر می کند. تمامی تصاویر از نوع ناهمسان، گونه روایتی از نوع کنشگر با زاویه دید بیرونی است.

∎ منبع: فصلنامه هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی، دوره ۲۵، بهار ۱۳۹۹، شماره ۱

متن کامل مقاله از اینجا قابل مشاهده و دریافت است.