اخبار > معرفی کتاب «هنر، تمثیل و ظهور شیعه در ایران، ۱۴۸۷-۱۵۶۵» (Art, Allegory and the Rise of Shi’ism in Iran, 1487-1565)/ چاد کیا


          مروری بر کتاب‌های مهم هنر و زیباشناسی

         معرفی کتاب «هنر، تمثیل و ظهور شیعه در ایران، ۱۴۸۷-۱۵۶۵» (Art, Allegory and the Rise of Shi’ism in Iran, 1487-1565)/ چاد کیا

 

کتاب «هنر، تمثیل و ظهور شیعه در ایران، ۱۴۸۷-۱۵۶۵»، نوشته، پژوهشی دقیق و بینش‌مند از رابطه پیچیده بین هنر، تمثیل و ظهور شیعه به عنوان یک نیروی غالب در ایران در قرن‌های ۱۵ تا ۱۶ میلادی (سال‌های ۸۶۵ تا ۹۴۳) است. کیا در این کتاب بررسی می‌کند که چگونه ابزار هنر، به‌ویژه نقاشی‌ و معماری، به‌عنوان رسانه‌ای برای انتشار و تقویت ایدئولوژی، باورها و آموزه‌های شیعه در حکومت صفوی عمل کردند.


کتاب «هنر، تمثیل و ظهور شیعه در ایران، ۱۴۸۷-۱۵۶۵»، نوشته چاد کیا به بررسی چگونگی تاثیر باورهای مذهبی را در آفرینش آثار برجسته هنر ایرانی را در بازه زمانی سال‌های ۸۶۵ تا ۹۴۳ هجری شمسی بررسی می‌کند. این پژوهش بین‌رشته‌ای چشمگیر، درک ما از هنر ایرانی را متحول می‌کند و برخی از زیباترین آثار هنری شیعی را رمزگشایی می‌کند. این کتاب از معانی پنهان در ورای شخصیت‌ها و صحنه‌های آثار هنری نگارگری را که دانشمندان مدرن را به چالش کشیده است، رمزگشایی می‌کند. چاد کیا نشان می‌دهد که چگونه عناصر رمزآلود در آثار هنری دوره تیموری با آموزه‌های عرفانی شاعرانی چون مولانا، عطار و جامی، یکی از مهم‌ترین رویدادهای  تاریخ اسلام را نوید داده است: تصرف ایران توسط صفویان در سال ۱۵۰۱ م. (۸۷۹ هـ ش.) و تغییر مذهب ایرانیان به شیعه.

محورهای اصلی کتاب

  • تفسیر نقاشی‌های مشهور اما مرموز از مجموعه‌های موزه متروپولیتن، کتابخانه بریتانیا و گالری فریر
  • پیوند شعر و هنر در یک خوانش تحول‌آفرین از نسخه‌های مصور فارسی
  • پل زدن بین تاریخ هنر، ادبیات و دین برای بازنگری در تاریخ فرهنگی و فکری شیعه و صفوی
  • ارتباط نقاشی‌های اندام‌وار (فیگوراتیو) ایرانی با ظهور صفویان و شیعه در ایران

مروری بر محورهای موضوعی کتاب:

  • زمینه تاریخی و فرهنگی: کیا درک دقیقی از دوره تاریخی ارائه می‌دهد و بر انتقال از سیطره و حاکمیت مذهب سنی به شیعه در ایران تمرکز می‌کند. او بررسی می‌کند که چگونه این تغییر بر آفرینش هنری و نقش هنر در ترویج برنامه‌های مذهبی و سیاسی تأثیر گذاشت.
  • تمثیل در هنر: این کتاب تحلیلی دقیق از مضامین تمثیلی در هنر صفوی ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه این روایت‌ها برای انتقال ایده‌های پیچیده الهیاتی و فلسفی استفاده می‌شدند. کیا استدلال می‌کند که تمثیل به هنرمندان اجازه می‌داد تا به موضوعات حساس مذهبی به شیوه‌ای پوشیده اما قدرتمند بپردازند.
  • مطالعات موردی: کیا از طریق مطالعات موردی خاصی از دست‌نوشته‌ها، مانند نسخه‌های مصور شاهنامه و متون مذهبی، نشان می‌دهد که چگونه هنر برای تجسم و تفسیر باورهای شیعه استفاده می‌شد. او همچنین طرح‌های معماری را بررسی می‌کند که نماد قدرت‌طلبی‌های سیاسی و مذهبی حاکمان صفوی بودند.
  • حمایت مالی و تولید هنری: کیا به نقش حمایت مالی در سامان‌دهی به آفرینش‌های هنری می‌پردازد و بر این نکته تأکید می‌کند که چگونه دربار صفوی و نهادهای مذهبی آثار هنری را سفارش می‌دادند تا شیعه را ترویج و مشروعیت قدرت خود را تأیید کنند.
  • رویکرد بین‌رشته‌ای: نویسنده در نگارش کتاب رویکردی بین‌رشته‌ای دارد و تاریخ هنر، مطالعات مذهبی و تحلیل تاریخی را تلفیق می‌کند تا درکی جامع از این دوره ارائه دهد. این روش‌شناسی امکان بررسی عمیق‌تری از مناسبات و تلاقی بین هنر، دین و سیاست را فراهم می‌آورد.

تأثیرگذاری کتاب بر دامنه پژوهش‌ها:

کتاب «هنر، تمثیل و ظهور شیعه‌گری در ایران، ۱۴۸۷-۱۵۶۵» به سبب مشارکت‌های اصلی‌اش در زمینه تاریخ هنر ایرانی و بررسی دقیق تحولات مذهبی و فرهنگی این دوره مورد تحسین قرار گرفته است. منتقدان از کیا به پاس پژوهش دقیق، نگارش روشن و ظرفیت کتاب برای جلب توجه بسیاری از پژوهشگران و مخاطبان علاقه‌مند به هنر اسلامی، تاریخ و دین تقدیر کرده‌اند. به گفته برخی از پژوهشگران تمرکز کیا بر جنبه‌های تمثیلی هنر صفوی، دیدگاه تازه‌ای به این دوره ارائه می‌دهد و پژوهش‌های بیشتری را در خصوص زبان‌های نمادین هنر اسلامی و نقش آن‌ها در گفتمان مذهبی و سیاسی تشویق می‌کند.

نتیجه‌گیری:

کتاب «هنر، تمثیل و ظهور شیعه‌گری در ایران، ۱۴۸۷-۱۵۶۵» اثر چاد کیا، اثر مهمی است که درک عمیقی از تعامل پیچیده بین هنر، دین و سیاست در ایرانِ اوایل دوران مدرن به ما می‌دهد. این کتاب گواهی روشنی بر قدرت هنر در شکل‌دهی و بازتاب هویت‌های فرهنگی و مذهبی است و آن را به منبعی سودمند و ضروری برای علاقمندان تاریخ هنر اسلامی، شیعه‌گری و میراث فرهنگی ایران، تبدیل می‌کند.

درباره نویسنده:
چاد کیا به عنوان پژوهشگر اسمیتسونی در گالری‌های هنر فریر و ساکلر در واشنگتن دی‌سی فعالیت کرده و ادبیات فارسی و عربی و تاریخ هنر و اندیشه اسلامی را در دانشگاه‌های هاروارد و براون تدریس کرده است.

  ∎ اطلاعات کتاب‌شناختی:                                                 

عنوان: هنر، تمثیل و ظهور شیعه در ایران، ۱۴۸۷-۱۵۶۵
Art, Allegory and the Rise of  Shi"ism in Iran, 1487-1565

نویسنده: چاد کیا (Chad Kia)

ناشر: انتشارات دانشگاه ادینبورا

سال انتشار: ۲۰۲۱

تعداد صفحات: ۳۰۴ صفحه

 

   زمان انتشار: يکشنبه ٩ دی ١٤٠٣ - ١٥:١٨ | نسخه چاپي

خروج




همه حقوق وبگاه، از آن كتابخانه و مرکز اسناد فرهنگستان هنر است. © ۱۴۰۱ استفاده از مطالب و تصاویر وبگاه با ذکر منبع بلامانع است.